Geprikkeld door de aangekondiging ‘het beste boek van het jaar’ (2002) op de cover en met in mijn achterhoofd het plezier dat ik heb beleefd aan twee andere Amerikaanse Jonathans (Jonathan Franzen en Jonathan Safran Foer) besloot ik De Minna-mannen (oorspr. titel: Motherless Brooklyn) mee te nemen op vakantie. Een kruising tussen een thriller en een roman over het thriller-genre.
De Minna-mannen handelt over een groep jongens die door Frank Minna gerecruteerd is uit een opvangtehuis en allerlei dubieuze klusjes moet uitvoeren. In eerste instantie gaat het om het verhuizen van (van de vrachtwagen gevallen) spulletjes, later worden de jongens ingezet bij het door Frank Minna opgezette detective-bureau. Frank Minna is als een vaderfiguur voor de vier jongens, die toch wel enigszins sukkels zijn, en als Minna doodgeschoten wordt, doen de ‘minna-mannen’ er alles aan om de schutter te pakken. We lezen mee met de speurtocht van een van de jongens.
Het verhaal wordt verteld door Lionel Essrog, een jongen die lijdt aan Gilles de la Tourette. Zijn kijk op de wereld en de manier waarop hij reageert op dat wat om hem heen gebeurt maakt het boek heel bijzonder. Alles moet in zesvoud (aanbellen, schouderklopjes, opbellen), later in vijven. Als er iets tegen Lionel wordt gezegd klinken er in zijn hoofd soortgelijke woorden door of woorden die dezelfde klanken hebben, die hij vervolgens al dan niet uitspreekt. Taalgrapjes die waarschijnlijk in het Engels nog veel leuker zullen zijn. Vooral als Lionel zenuwachtig wordt of de situatie niet meer onder controle heeft, is de woordenstroom niet meer te stuiten.
De mensen in zijn omgeving denken door de ziekte dat Lionel achtelijk is en zo krijgt hij van iedereen stukje bij beetje de informatie los die hij zoekt om tot de oplossing van de moor van Frank Minna te komen. In die zin is het dus een echte thriller: op zoek naar de moordenaar. Maar het thriller-genre wordt in het boek ook becommentarieerd door Lethem door het vertelperspectief en manier waarop de vier mannen de speurtocht voortzetten. Af en toe heb je het idee een parodie op een thriller te lezen. En dat maakt dit boek zeer de moeite waard!
Voor andere besprekingen zie: http://salon.com en the bookreporter.