In een tot de nok toe gevulde Rode Hoed verzorgde de Amerikaanse auteur Paul Auster donderdagavond 13 mei een indrukwekkend avondvullend programma.Paul Auster is de auteur van een inmiddels omvangrijk oevre dat bestaat uit 11 romans, dagboeken, filmscripts, gedichten en verzamelde verhalen.
De avond begon met een korte introductie door Pieter Steinz, journalist van het NRC en auteur van het fantastische Lezen etcetera, een kaleidoscopische reis door de wereldliteratuur. Steinz, Auster-fan van het eerste uur haalde enkele herinneringen op aan een eerdere ontmoeting met Auster. Daarna gaf hij het woord aan Paul Auster zelf.
Auster had samen met Steinz het wilde idee bedacht om van alle romans de eerste twee bladzijden voor te lezen. Achtereenvolgens kregen we de start te horen van City of Glass, Ghosts, The Locked Room, In The Country of The Last Things, Moon Palace, The Music Of Chance, Leviathan, Mr. Vertigo, Timbuktu, The Book Of Illusions en Oracle Night.
Halverwege vroeg Auster zich hardop af hoe wij als publiek het vonden, maar hij vond het nogal een vreemde ervaring om in retrospectief door zijn leven te wandelen. Bij het begin van Leviathan onstond nog enige commotie omdat onder het omslag een andere roman verstopt zat. Gelukkig bood een dame uit het publiek hem de juiste inhoud: ?saved again by a beautiful lady?, wist Auster glimlachend uit te brengen.
Veel fragmenten herkende ik gelukkig, al twijfelde ik bij Leviathan of ik dat uberhaupt ooit gelezen heb. Het kan bijna niet dat ik het helemaal niet meer weet waar het over gaat. Snel maar weer (her)lezen! De voorleessessie maakte enorme indruk op me. Het was voor het eerst dat ik zijn doorrookte zware, Engels aandoende stem hoorde. De stem wist me bijna in trance te krijgen, helemaal omdat Auster bijna zonder haperen las. Eenmaal in mijn leven ben ik ook zo meegevoerd door Michael Gira die voorlas uit The Consumer in de bovenzaal van Tivoli.
Omdat ik een zeer goede plek vooraan had kon ik bij elk boek na ongeveer twee bladzijden zien dat Auster aan het zoeken was na welke alinea hij dit keer weer zou eindigen.
Na het voorlezen interviewde Steinz Paul Auster. Er ontstond een gesprek over het schrijven in het algemeen, en Oracle Night in het bijzonder, de fantastische laatste roman van Auster. Het toeval dat een belangrijke rol speelt, de detective-elementen in zijn romans en het vertellen van verhalen.
Auster speelt in zijn romans vaak met namen, zo ook in Oracle Night. In deze roman komen twee schrijvers voor, die twee mogelijke gestalten van Auster zelf zijn, zoals Steinz suggesteerde. Als je namelijk de letters van de naam Trause, een van de twee schrijvers uit het boek, husselt krijg je Auster. ?Indeed, same letters, different name? is wat Auster uitbracht met een glimlach.
Ook haalde Auster het verhaal aan dat ten grondslag ligt aan City of Glass. Waar gebeurd. Op een dag wordt Auster gebeld. Hij neemt de telefoon op en aan de andere kant van de lijn wordt gevraagd: is dit detectivebureau Pinkerton? Nee, zegt Auster. U hebt een verkeerd nummer. De volgende dag, zelfde tijd wederom een telefoontje. ?Spreek ik met detectivebureau Pinkerton??, vraagt dezelfde stem. Wederom antwoordt Auster dat hij een verkeerd nummer heeft gedraaid. Wat als Auster nu ja had gezegd? Het personage uit City of Glass krijgt een derde telefoontje, en geeft zich uit voor detective. En zo ontstond Austers eerste roman.
Uiteraard kwam de politieke situatie ter sprake in de wereld, en de gebeurtenissen van 11 september. Als inwoner van Brooklyn heeft hij van dichtbij de torens in brand zien staan. De wind stond de kant van Brooklyn uit, vertelde Auster, en de rook die hun kant uit kwam bleef meer dan drie dagen hangen. Een enorme stank die hij zijn leven niet zal vergeten. Toen er verder over de politieke situatie in de wereld gesproken werd, onthulde Steinz een primeur voor Nederland. Paul Auster heeft naar aanleiding van de inval van de Amerikanen in Irak een songtekst geschreven. Dit om, zoals hij zelf zei, zijn enorme woede te kanaliseren. Deze tekst is door enkele vrienden van hem voorzien van muziek. Het nummer werd ten gehore gebracht via de stereo-installatie en was nogal komisch van aard met een zeer cynische ondertoon. Ik vrees dat het een eenmalige actie geweest is.
Na afloop van het interview signeerde Auster in een sneltreinvaart zijn werk voor een enorme menigte. Met een handvol gesigneerde boeken stapte ik met een tevreden glimlach op mijn gezicht de Amsterdamse grachten op.