Tjielp Tjielp

Tom TjielptDe maandelijkse culturele zondag in Utrecht viel samen met de Boekenweek, dus werd er ingehaakt op het motto Tjielp Tjielp – De literaire zoo. Iemand die niet kon ontbreken was Tom America. Hij maakte immers ooit een album met de titel Tjielp Tjielp, dat op muziek gezette gedichten van Jan Hanlo bevat. In Museum van Speelklok tot Pierement liet Tom America een selectie horen.

Tom America’s groep MAM leerde ik eind jaren 80’s kennen door aparte, frisse liedjes als ‘Ongelofelijk’ (Het gaat maar door) en ‘Oote’ (ook op basis van tekst van Hanlo). Midden jaren ’90 hield MAM ermee op, in 1997 verscheen America’s solodebuut Tjielp Tjielp, ondersteund door muzikanten als Vincent van Warmerdam en Henny Vrienten. In het kader van de Boekenweek is een heruitgave uitgekomen, voorzien van een mooi boekwerk en twee extra nummers.

In het museum waren geen muzikanten van de partij, maar zongsprak Tom America de liedjes met muzikale begeleiding vanaf een laptop. Op een scherm waren de experimentele, vaak ultrakorte gedichten mee te lezen. Interessant was dat hij tussen de nummers door de nodige achtergronden over Jan Hanlo (1912-1969) vertelde. Ik wist wel dat de dichter een erg compact oeuvre heeft met veel oog voor typografie en uit Limburg kwam, maar niet dat hij graag met de motor door zijn woonplaats Valkenburg scheurde, veel met Vincent van Gogh gemeen had en warme gevoelens koesterde voor jongetjes.

De uitsmijter van het optreden was natuurlijk ‘De mus’, voorzien van videoclip met dit vogeltje. Van Kooten en De Bie gebruikten het lied ooit als openingstune van hun programma. Nu staat het als tune op de site van het CPNB en kun je het zelfs als ringtone downloaden. Etc.